O nati ua sili atu ona totōina e le au faifaatoʻaga Peretania a o vevela le tau, ma faʻateleina ai le tamaoaiga o oloa, fai mai le au faifaatoaga.
E fesoasoani fo'i la'au nati mo meaola eseese i totonu o fa'ato'aga, fa'aleleia atili le soifua maloloina o le 'ele'ele a'o fa'aleleia e o latou a'a le malosi ma le gafatia o le palapala e mitiia ai le vai, fa'aitiitia ai le lamatiaga o le tafia o le matagi.
Tautala i le Oxford Real faʻatoʻaga konafesi, Guy Singh-Watson, o le na faavaeina le kamupani pusa fualaau faisua oona Riverford, na amata ona faataitai i laau hazelnut ma walnut i lana faatoaga Devon e 150-eka ina ua uma ona lagona le tausalaina i le tele o lona suaina o ana faatoaga mo fualaau faisua.
Fai mai a ia: “O fualaau faisua matou te totoina e fai lava i tausaga uma ma e aofia ai le galueaina o le eleele, ma ua faateleina i le gasologa o tausaga ua atili ai ona ou le fiafia i lena mea. E pei o le mulivae achilles – tolu tausaga talu ai na leiloa ai le 10,000 tone o le palapala i le 10 minute. Ua na o lo'u tumu i le maasiasi mo lena mea. Na tupu i laʻu uati, ou te le manaʻo e nafa ma le toe tupu."
Fai mai Singh-Watson sa ia fiafia i lana taumafaiga talu ai nei i le totoina o nati, ma e alofa tele ia i latou na ia 'ai ai mo le taeao i taeao uma. Fai mai a ia e faigofie ona ola: “E te le tau faia se mea, sa ou faaaluina le 40 tausaga e taumafai e faaoso fualaau faisua i le olaga ma e na o le mate lava i taimi uma, ae ola lelei le hazels. E foliga mai e leai lava se fa’afitauli o lo’o totōina le walnuts i lo tatou tau.”
Ua manuia lana lafu povi i le togalaau, ma o lea ua fuafua e totoina le kale i nisi o ana laau o le sesa.
Ua vevela le tau o Egelani, ma o le tausaga talu ai le pito sili ona manaia i faamaumauga, ma se taumafanafana umi ma mago. O lea ua faigata ai ona toto le tele o fua o faatoaga, ma ua lipotia mai e le tele o faifaatoaga faaletonu o fua o faatoaga i taimi o mugala.
E ui ina mana'omia i nisi taimi le fa'asūsū pe a totō muamua, e lelei le la'au nati i le tau mafanafana ma e mafai ona ola i le vevela vevela. Fai mai Singh-Watson na ia asiasi talu ai nei i Piedmont i Italia, lea o le hazelnuts o se fua tele - o le fale lea o Ferrero, le kamupani e gaosia Nutella. E ui i le vevela ma le matutu o le tau mafanafana i Italia, ae sa olaola nati.
O Tom Tame, o le sa totoina walnuts i Warwickshire mo le 30 tausaga, fai mai o le vevela ma le malulu o le tau na fesoasoani.
E ui ina ola uma le walnuts i le Arctic Circle, na ia faamatala mai “o le nati e ola fiafia i tulaga malulu ae o le mamao i matu o le a itiiti se fua e te maua. I totonu o lenei atunuʻu, o loʻo matou i luga o le pito i luga o mea e aoga faʻapisinisi".
Sa manaia le vaega, na ia fai mai ai, aua o walnuts Igilisi e manatu e sili ona maualuga ma manaʻomia. O lo'o fa'atupula'ia e le aufaifa'ato'aga ia fa'ato'aga ina ia malutia ai lafumanu e pei o mamoe mai le vevela o le tau a'o fa'atupuina fo'i se fa'ato'aga manuia.
"O le tele o faʻatoʻaga sili ona lelei i le lalolagi i le taimi nei e tusa ai ma fua o fualaʻau e sili atu le mafanafana o le tau," o lana faʻaopoopo mai lea.
"O le tasi ituaiga, Chandler, e manaʻo e tusa ma le 25C i le averesi. Na matou paʻu i le 24.8C i le averesi i le taumafanafana talu ai, o lea ua matou oʻo atu ai i lena teritori.
Cobnuts o se ituaiga o hazelnut na ola i Kent, ma masani ona 'ai fou, nai lo le mago. O Tom Cannon, o lana fa'ato'aga a lona aiga i le itumalo o lo'o fa'atupuina nei nati mo augatupulaga, o lo'o fa'ateleina le gaosiga ma fa'alauteleina i ituaiga o hazelnut mago atonu e te maua i totonu o se sukalati.
O lo'o ia tu'uina atu nei nati fou ia Waitrose ma Morrisons: “E alu i totonu o punnets, ma o se auala manaia lea e fa'atau atu ai aua e fa'ailoa mai ai o se nati fou. Ua amata ona maua nisi meafaigaluega mo le aveeseina o pa'u, taoina ma ta'e. I Kent sa matou maua lenei aganuu fou tau taumafa ae matou te leʻi faia isi mea.
O se punavai: https://www.theguardian.com