O le "uati" mo le auina atu i fafo o pateta fatu Sikotilani ina ua maeʻa le faaiuga a le Malo Aialani e teu se € 3miliona fuafuaga e fuafua e faʻateleina le gaosiga o a latou lava fatu i se taumafaiga e faʻaogaina le faʻasaina o oloa faaulufale mai mai Sikotilani, ua lapataia le Malo o Peretania. .
O le lapataiga na tuuina atu i le minisita o faatoaga a Peretania, Victoria Prentice e le faipule i Matu-sasaʻe, Richard Thomson e faasaga i tua o le faʻaauauina o le faʻaesea o fatu Sikotilani mai maketi a le EU i le maeʻa ai o le Brexit deal lea, i lalo o le Northern Ireland protocol, e aofia ai le faʻasaina o le auina atu i fafo i le maketi masani a Northern Ireland.
"Na taʻu mai ia i matou o le a tele ni faʻamanuiaga i faʻatoʻaga mai Brexit," o le tala lea a Thomson.
"I lenei tulaga, o faʻamanuiaga o loʻo tafe atoa i le au faifaatoʻaga fatu pateta i Aialani ona ua iloa e lo latou malo se avanoa Brexit ma ua laa i luga e tuʻuina atu le € 3miliona faʻateleina i latou lava faifaatoaga ma faifaatoaga."
Fai mai a ia, o le gaioiga o se tali mautinoa atoatoa mai le Malo o Aialani ma faʻaalia ai le faʻamaoni o le faʻatoʻaga ma iloa ai se avanoa e manuia ai ana faifaatoaga pe a vaʻaia.
“O le faigata o le mea lea UK Malo ua ave ese lana mata mai le polo,” o le faaopoopo lea a Thomson.
“Ua uma ona fa’alavelave i le leaga o le amio a lana Palemia ma ua matua’i fa’aalu i le tauvaga e va’ai po’o ai e suitulaga ia te ia.
“Ua ou toe tusi atu ia Defra e uiga i le mataupu ma taʻu atu i laʻu tusi i le minisita o faifaatoaga Victoria Prentis o le uati o le uati ma afai e le vave faia se gaioiga atonu e le toe foi i maketi mautu e pei o Aialani ona o le a latou atiina ae. o latou lava gafatia i totonu o aiga.”
I le faalauiloaina o auiliiliga o le polokalame, fai mai le Minisita o Faatoaga a Irish Charlie McConalogue e faapea o le gaioiga na maua ai se avanoa talafeagai mo le vaega o fatu pateta Irish e atiina ae ai le gafatia ma faalautele ina ia mautinoa ai le faatuatuaina o le gaosiga o fatu fatu pateta i totonu o le atunuu.
O le polokalame o le a faatelevaveina le atinaʻeina o gafatia i totonu o le vaega ma fesoasoani i le faʻaleleia atili o le gaosiga, teuina ma le maketiina o fatu pateta e ala i le tuʻuina atu o fesoasoani fesoasoani i tagata gaosi oloa i le tau faʻapitoa o meafaigaluega ma fale faʻapitoa.
Fa'aaogāina fa'atupega i lalo ole fa'asoasoaina a Aialani mai le Brexit Adjustment Reserve Fund (BAR). Fai mai McConalogue, o le polokalame na maua ai le avanoa mo le vaega o fatu pateta Irish e atiina ae ai le gafatia ma faʻalauteleina e faʻamautinoa ai le faʻalagolagoina o le sapalai o fatu fatu pateta maualuga.
Fai mai a ia, e tele le gafatia e toe faʻaola ai le vaega o fatu pateta i totonu o le atunuʻu lea na maliliu uma i le feagai ai ma le tauvaga mai fatu Sikotilani.
“Ou te naunau e toe va'aia le toe fa'aleleia pe a iai fo'i ta'ita'i mai totonu o le vāega. Ou te talitonu e mafai ona tatou toe faʻafoʻisia le pisinisi i lona tulaga maualuga i le atunuʻu.
O le Senator Pippa Hackett, minisita o le setete mo le faaaogaina o fanua, fai mai o le polokalame o le a fesoasoani i le puʻupuʻu o sapalai sapalai ma le faʻaauauina o vaega i totonu o pisinisi i totonu o le atunuʻu, lea e tutusa ma le atunuʻu ma faʻailoa mai o Aialani na o le pau lea o le setete o le EU na filifilia se tulaga maualuga o le soifua maloloina. i lalo ole tulafono a le EU mo le totoina o fatu pateta.