O loo ola i le fatu o le vanu loloto o le lalolagi o ni laau se lua ua faaseseina ai saienitisi mo le tele o tausaga.
E lua ituaiga o ituaiga o le “touch-me-not” (Impatiens)—o le Blue Diamond (Impatiens namchabarwensis) ma Toothed Busy Lizzie (Impatiens arguta) o loo maua i le mamao mamao o Tsangpo Gorge lea e fealuaʻi solo i le tumutumu aupito maualuga i Himalaya i Sasaʻe, Mauga. Namchabarwa.
uma laau ua teuteuina i fugala'au e pei o le pu i fugala'au o lanu, ma o latou uiga tutusa ua talitonu ai le toatele o saienitisi e tutusa i latou.
Ae na sese le au atamamai.
I se suesuega talu ai nei na lolomiina i le Nordic Journal of Botany, tagata suʻesuʻe mai le Iunivesite o Xi'an Jiaotong-Liverpool (XJTLU) i Saina ma le Iunivesite o Bonn i Siamani ua latou iloa ni eseesega taua i le va o laʻau e faʻamaʻapeʻaina ai lo latou faʻavasegaina ma faʻamaonia o latou ituaiga eseese.
O le XJTLU's Dr. Bastian Steudel, o se tusitala tutusa o le suʻesuʻega, fai mai, "O loʻo tatou feagai ma se faʻaumatia tele o ituaiga i le lalolagi atoa, o lea e taua ai le iloa o ituaiga uma ma o latou faʻasologa o tufatufa.
“E mafai e se ituaiga o laau ona fuga i le tele o lanu eseese; na ona mafaufau i le piniki ma le paepae o se daisy masani. E mafai la ona lu'itau le va'aiga o ituaiga e tutusa o latou foliga ma nofoaga, e pei o le I. namchabarwensis ma le I. arguta. Ae ua matou faʻaalia nei e faʻafefeteina e iniseti eseese ma e tele atu eseesega nai lo le mea na mafaufauina muamua.
"O a matou suʻesuʻega o se vaega itiiti i le faʻailoaina o ituaiga ma le tufatufaina atu o paso, ae o laʻau e pei o le I. namchabarwensis, e naʻo nofoaga vaapiapi e maua ai, e masani ona fiafia tele mo polokalame faʻasao."
Ona o le le mautonu e uiga i lona taxonomy, o le suʻesuʻega lipoti o I. namchabarwensis ua le amanaʻia e tusitusiga o loʻo i ai nei, e aofia ai le tuʻufaʻatasiga masani o ituaiga uma o laʻau iloa o loʻo maua i Saina, Flora o Saina.
O lona lava igoa
Na maua le Impatiens namchabarwensis i le 2003 i le taimi o se tafaoga i le mauga o Himalaya i Sasaʻe ma faʻamatalaina o se ituaiga fou i le 2005. Na vave ona faasalalauina i atunuu i Sisifo o se mea fou mo le au fai togalaau o loʻo aoina ituaiga o "touch-me-nots," aemaise lava ona o ona lanu matagofie.
Ona o le vanu lea na maua ai o le nofoaga foi lea o le tele o ituaiga I. arguta, o le tele o saienitisi na talitonu o laau e lua e tasi le ituaiga.
Ua faamatala mai e Dr. Steudel, “O tausaga uma lava, e iloa ai ituaiga fou o laau, manu, ma microbes. O nisi taimi o nei ituaiga fou ma o latou igoa fautuaina e le taliaina e isi tagata suʻesuʻe. Latou te manatu o le tino e patino i se ituaiga ua leva ona iloa ma mafaufau i le igoa fou o se isi mea. O lenei faiga e ta'ua o le synonymization.
“E taua tele le upu tutusa; a leai, o le a iloa e tagata uma le ituaiga i se igoa ese ma o fesootaiga i le va o tagata atamamai o le a matua faigata lava.
E ui lava i le taua o le synonymization, i nisi tulaga, o laau e moni lava o ituaiga eseese ma o lea e maua ai le aia i se igoa fou. O le Blue Diamond (I. namchabarwensis) o se faʻataʻitaʻiga.
Na matauina e le au suʻesuʻe o I. namchabarwensis e faʻafefeteina e moths hawk ma e masani ona ola mo le lua i le tolu tausaga, ae o le I. arguta e sili ona fiafia i ai bumblebees ma ola mo le valu tausaga. Latou te fautua mai o le eseesega i pollinators e mafua ona o le pito i lalo o petals o laʻau o loʻo feagai ma itu eseese; O le I. arguta e fausia ai se fa'avae mo ona tagata asiasi fugala'au ma petals faalava, e ese mai i lau fa'asaga i lalo o le I. namchabarwensis.
Ua faamatala mai e Dr. Steudel le aafiaga o le faailoaina o nei eseesega: “E matua faanoanoa lava pe afai o se ituaiga o meaola matagofie e pei o le I. namchabarwensis e taofia e ola ai na o le aoina ma e leai se natura.
“Ae o le a sili atu le leaga pe afai e malamalama uma i le laau ituaiga na mou atu fo'i, ona sa fa'avasega sese."