Mo le silia ma le sefulu tausaga, o David Crowder, foma'i fa'ama'i toto, sa fesoasoani i faifa'ato'aga a le Pasefika i Matusisifo i le puipuiga tumau mai fa'ama'i iniseti ma osofa'iga.
O lenei taumalulu, na faʻalauteleina ai e Crowder lana matafaioi o le faʻatonu le tumau o le Washington State University's Fa'atonuga Fesoasoani (DAS), o se auaunaga i luga ole laiga e fesoasoani i le au faifaatoʻaga fualaau aina a Amerika ma Kanata e vaʻai ma pulea faʻamaʻi faʻamaʻi, faʻamaʻi, leaga o le tau, ma isi luitau.
“O Dr. O Crowder o se saienitisi talenia ma se faiaoga e malamalama i manaʻoga ma luʻitau o faʻatoʻaga i Matu i Sisifo, "o le tala lea a Scot Hulbert, sui pule lagolago mo suʻesuʻega i le WSU College of Agricultural, Human, and Natural Resource Sciences (CANHRS), fai mai i se faʻasalalauga talafou. "O ia o se filifiliga sili e taʻitaʻia le Decision Aid System ao faʻasolosolo ma faʻalauteleina."
"I le lalolagi atoa, o faʻatoʻaga ua faʻateleina le agai atu i se vaitau o faʻamatalaga tetele ma masini," o le tala lea a Crowder. “I totonu o fale gaosi fualaau aina laau, e to'atele le au faifaato'aga ma faufautua o lo'o fa'apipi'i a latou lava nofoaga o le tau ma mata'ituina feso'ota'iga mo fa'ama'i. Faatasi ai ma le DAS, WSU ua paionia ni auala fou e tuʻufaʻatasia ai faʻamatalaga faʻapitoa i luga ole laiga i faʻataʻitaʻiga aoga, faʻataʻitaʻi.
Fa'alauiloa ile 2007, DAS e fa'aogaina fa'amaumauga o le tau mai le WSU's AgWeatherNet 'au'aunaga ma isi 'au'aunaga, puipuiga fa'ato'aga na faia e le WSU ma ta'iala mo le puleaina o fa'ama'i fa'ato'aga, ma isi alagā'oa e fa'atautaia ai fa'ata'ita'iga fa'akomepiuta i lu'itau masani o lo'o feagai ma pisinisi o fuala'au 'aina o le Pasefika i Matu i Sisifo.
O valo'aga e fesoasoani i le au faifa'ato'aga ia malamalama i le taimi ma pe fa'afefea ona fa'amama lelei mo fa'ama'i fa'ama'i, ma va'ai po'o afea latou te mana'omia ai se gaioiga e puipuia ai a latou fa'ato'aga mai fa'alavelave ma fa'ama'i.
O se galuega galulue faatasi i le va WSU Fa'aopoopo ma le Nofoaga Autu mo Su'esu'ega Fa'ato'aga a le iunivesite, DAS e lagolagoina e tagata fa'aoga o lo'o maua fa'amatalaga taimi moni ma fa'amatalaga telefoni pe a lamatia a latou fa'ato'aga. O lo'o fa'aogaina le faiga i luga o le sili atu i le 90% o fa'ato'aga o la'au a le setete o Uosigitone, fa'atasi ai ma se fa'aagaga fa'aola mo tagata fa'aoga e lata i le $20 miliona i le tausaga.
O le faatonu muamua o Vince Jones na faamavae ia Ianuari ina ua uma ona faagaoioia le DAS talu mai le 2013. Ua fuafua e litaea ia Mati.
O se sui o le WSU talu mai le 2000, na amata ai e Jones le atinaʻeina o le faiga lea na avea ma DAS i le 1985, ma faia ai le tele o faʻataʻitaʻiga ma meafaigaluega faʻatasi ma se suiga o vaega o tagata faigaluega.
"Na matou faia le faiga sili e lagolago ai filifiliga i le lalolagi," o le tala lea a Jones. “Ou te matua mitamita lava, ma ou te fiafia e vaai po o a ni itu fou o le a ave e Dave i le faiga.”
"O Vince Jones sa avea ma malosiaga i tua o le DAS," o le tala lea a Vicki McCracken, Sui Faʻatonu ma le Faʻatonu o le WSU Extension. "O se vaega tele o lana foafoaga, ma ua mitamita Extension i laa ua faia e lenei faiga alualu i luma i lona nofoaiga. Ou te faafetai tele ia te ia mo le luasefulu tausaga o lana tautua i le au faifaatoaga o lo tatou itulagi.”
"O le vaega o saienitisi, Extension specialists, ma paaga o loʻo faʻailoaina faʻataʻitaʻiga a le faiga e taua tele i lona manuia, lea na tupu foi e ala i le galue malosi a Dr. Jones," o le faaopoopo lea a Laura Lavine, Polofesa ma le Taitaifono o le WSU Matagaluega o Entomology. “O Dr. O le a le gata ina faaauauina e le motu o tagata lenei taumafaiga, ae o le a fausia i luga.
Fa'aaogaina i le tele o fuala'au fuala'au 'aina i Uosigitone, o fa'ata'ita'iga a le WSU's Decision Aid System e fesoasoani i le au faifa'ato'aga e va'ai ma fa'atautaia le fa'amalo, fa'apea fo'i ma lu'itau mai fa'ama'i, fa'ama'i, ma fa'aletonu. Ua fa'alauteleina le faiga ile pateta ile 2021.
Sa galulue faatasi Crowder ma le au a le DAS mo le tele o tausaga, e fesoasoani i le fausiaina o se pusa pateta fou. O lana galuega, atina'eina o fuafuaga e fa'ateleina ai le fa'atumauina o fa'ato'aga fa'anatura, feso'ota'i ma le misiona a le DAS e tu'uina atu fa'amatalaga le fa'aituau i tagata fai filifiliga.
I lalo o lana faatonu le tumau, DAS o le a tuputupu aʻe e aofia ai faʻasalalauga faʻapitoa mo tagata faʻaoga e manaʻo e faʻaoga a latou lava tau ma faʻamatalaga mataʻituina faʻamaʻi.
I le 2021, o le a faʻalauteleina foi le faiga i pateta. Crowder o loʻo galulue faʻatasi ma le alamanuia pateta, faifaatoʻaga, ma saienitisi e fau mea faigaluega faʻaoga, ma o loʻo suʻesuʻeina e le 'au le gafatia e faʻaopoopo ai isi fua.
"Ou te fiafia e faʻaauau pea ona fausia ni mea fou i totonu o le DAS system, ma galulue faʻatasi ma paaga e faʻailoa auala e mafai ai ona tatou faipaaga ma i latou e foia ai faʻafitauli autu o loʻo feagai ma pisinisi o fualaau aina ma pateta," o lana tala lea. "O le WSU e malosi lona tomai i faʻatoʻaga numera, ma matou te faʻamoemoe e faʻaauau pea ona faia se sao i le faatumauina o le DAS i le pito i luma o faʻatoʻaga fou.